خرچسونه‌های سِن‌های بدبو یا به طور عامیانه خرچسونه، خرچسونک یا خرچسنه، تیره‌ای از حشرات بسیار جذاب و متنوع هستند که در سراسر جهان یافت می‌شوند. این تیره حاوی تعداد زیادی از گونه‌های مختلف است که در تنوع رنگ، شکل بدن و رفتار ویژگی‌های فراوانی را از خود نشان می‌دهند. خرچسونه با ظاهری شبیه به سنگ‌های کوچک و دارای رنگ‌های زیبا و متنوع، به خوبی متناسب با محیط زیست خود سازگاری پیدا کردند.
این حشرات دارای خصوصیات جالبی مانند توانایی تولید مواد بدبو از طریق غدد دفاعی خود هستند. این مواد بدبو و ناخوشایند، به آنها کمک می‌کنند تا خود را در مقابل حملات دشمنان و حیوانات صداقتی محافظت کنند. علاوه بر این، خرچسونه نقش مهمی در اکوسیستم‌ها ایفا می‌کنند. به عنوان گیاهخواران، آنها به کنترل جمعیت حشرات آفت و تغذیه در باغات و مزارع کمک می‌کنند. همچنین، برخی از اعضای این تیره به عنوان آفت‌زای مهم در برخی از محصول‌ها کشاورزی شناخته شده‌اند.
در این مقاله، به بررسی خرچسونه‌ها در اکوسیستم‌ها و کشاورزی خواهیم پرداخت. همچنین، تأثیرات آنها بر روی محیط زیست و همینطور راه‌های دور کردن این حشرات از خانه را بررسی خواهیم کرد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا با این حشره بیشتر آشنا شوید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره دستگاه دفع حشرات این صفحه را دنبال کنید.
خرچسونه چیست
حشره خرچسونه یا سن بدبو (Pentatomidae) حشراتی هستند که به شکلی قهوه‌ای و بدبو شناخته می‌شوند. این حشرات در ابتدا در دهه ۱۹۹۰ در ایالت پنسیلوانیا در ایالات متحده کشف شدند و به عنوان آفت مهاجم شناخته می‌شوند. خرچسونه‌ها معمولاً با انتشار بوی نامطبوع از خود، وجود خود را اعلام می‌کنند. آنها در دماهای سرد به خوبی عمل نمی‌کنند و به‌طور معمول در زمان کاهش دما، درون خانه‌ها پیدا می‌شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره دیگر موجودات، مقاله پروانه سمی را دنبال کنید.
عکس خرچسونه
خرچسونه‌ها، حشراتی هستند که بدنی به شکل سپر دارند و می‌توانند بوی نامطبوعی را بعد از له شدن از خود منتشر کنند. این بو، توسط غده‌ای که روی سینه آنها قرار دارد، تولید و منتشر می‌شود. وقتی که خرچسونه تحریک می‌شود یا به خطر می‌افتد، این غده مواد بو دهنده‌ای را ترشح می‌کند که بوی نامطبوع و ناخوشایندی را ایجاد می‌کند. این مکانیسم دفاعی بوي بد خرچسونه به عنوان یک راه برای ایجاد تهدید و ایجاد اشکال برای حیوانات یا افرادی که به آنها حمله می‌کنند، عمل می‌کند. این بوی بد می‌تواند به عنوان یک ارتباط و اعلان وجود خطر به سایر خرچسونه‌ها نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
نیش خرچسونه
خرچسونه یا حشره بدبو، عضوی از خانواده‌ی حشرات است که شاید به دلیل شکل بدن خاص و عادت‌های آن، به عنوان یکی از حشرات آزاردهنده و ناخوشایند شناخته می‌شود. این حشرات در نظر عموم مردم به دلیل شکل بدن بلند و نازک، موجب ایجاد وحشت و اشکال ذهنی می‌شوند.
اما در واقعیت، خرچسونه‌ها طبیعتاً به انسان‌ها آسیب نمی‌رسانند و خطری جدی برای سلامتی انسان‌ها به همراه ندارند. ساختار دهان این حشرات به گونه‌ای است که قدرت گزیدن یا نیش زدن را ندارند. بنابراین، خرچسونه‌ها نمی‌توانند به طور فیزیکی به انسان‌ها آسیب برسانند.
با این حال، ممکن است خرچسونه‌ها وارد خانه شوند و این امر ممکن است برای ما آزاردهنده باشد. این حشرات معمولاً به دنبال منابع غذایی مثل ذرت، آرد و مواد شیرین هستند و ممکن است به دنبال آنها در خانه ما جستجو کنند.
در نهایت، باید توجه داشت که اغلب ترس از خرچسونه‌ها بی‌مورد است و در واقع این حشرات به اندازه‌ی دیگر حشرات خطرناک نیستند. بنابراین، بهتر است آرام باشیم و از راه‌هایی که برای کاهش حضور خرچسونه‌ها در خانه معرفی شد، استفاده کنیم.
نیش حشرات بد بو، به طور عمومی برای انسان‌ها مضر نیست. با این حال، برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک به نیش این حشرات را تجربه کنند. این واکنش آلرژیک می‌تواند منجر به علائمی مانند قرمزی، تورم و خارش شود. در صورتی که شما مشکوک هستید که به واسطه نیش حشره بدبو گاز گرفته‌اید و علائم آلرژیک را تجربه می‌کنید، بهتر است به دنبال دریافت درمان مناسب از طریق مراجعه به پزشک خود باشید. پزشک شما می‌تواند تشخیص دقیقی برای واکنش آلرژیک شما قرار دهد و درمان‌های مناسب را تجویز کند.
غذای خرچسونه
خرچسونه‌ها، مانند بیشتر گونه‌های حشرات بدبو، از گیاهان به عنوان منابع تغذیه استفاده می‌کنند. آنها برگ‌ها، ساقه‌ها و ریشه‌های گیاهان را می‌خورند. آنها به همه چیز از گیاهان زینتی تا علف‌های هرز حمله می‌کنند. با سوراخ کردن پوست گیاه، آب درون آن را استخراج می‌کنند. علاوه بر این، حشرات بدبو که از گیاهان تغذیه می‌کنند، به دانه‌ها، آجیل‌ها و میوه‌ها نیز حمله می‌کنند. آنها به هلو، سیب، گوجه‌فرنگی، فلفل سبز، سویا و اسپند نیز آسیب می‌رسانند. حتی در حال رشد، از پنبه نیز تغذیه می‌کنند. حشرات بدبو می‌توانند آفت جدی در مزارع، باغ‌ها و باغچه‌ها باشند و به برداشت محصولات کشاورزی آسیب وارد کنند.
سن های بدبو از ساختارهایی مانند “سوزن‌ها” برای سوراخ کردن و مکیدن گیاهان و میوه‌ها استفاده می‌کنند.
سن‌های بدبو دارای بزاق خاصی هستند که بافت گیاه را تجزیه کرده و مواد غذایی آن را مکیده و مصرف می‌کنند. این بزاق شامل آنزیم‌های حل کننده است که بافت گیاهی را تجزیه می‌کنند و در نتیجه ماده آبکی تولید می‌شود. این ماده آبکی را سن بدبو از طریق سوزن‌های خود به گیاه تزریق می‌کند و سپس آن را جذب می‌کند.
بعضی از انواع سن های بدبو به عنوان آفت شناخته می‌شوند، زیرا با استفاده از آنزیم‌های حل کننده خود، به گیاهان آسیب می‌رسانند. این آسیب ناشی از تجزیه بافت گیاهی توسط آنزیم‌های سن بدبو است.
خرچسونه در خانه
مانند انسان، بیشتر آفات تمایلی ندارند که در هوای سرد و نامساعد وقت خود را در فضای باز سپری کنند. آنها به جذب گرما و یک مکان برای پناه نیاز دارند و از شکاف‌ها و نقاط ضعف در ساختمان‌ها برای ورود به داخل خانه استفاده می‌کنند. همچنین، نور فراوان نیز یکی از عواملی است که می‌تواند آفات را به سمت خانه جذب کند. آفات از نور قوی و روشن خانه متاثر می‌شوند و به آن جذب می‌شوند.
با توجه به این موارد، برای جلوگیری از ورود آفات می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
درزگیری: بررسی و بستن سوراخ‌ها و درزها در دیواره‌ها، پنجره‌ها و درب‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از درزگیر یا مواد مناسب برای بستن این شکاف‌ها می‌تواند به شدت کاهش جاذبه خرچسونه برای ورود به خانه را فراهم کند.
بررسی پنجره‌ها و درها: صفحه‌های روی پنجره‌ها و درها را دقیق بررسی کنید و از وجود سوراخ‌ها و شکاف‌ها اطمینان حاصل کنید. در صورت وجود نقاط ضعف، آنها را تعمیر یا تغییر دهید تا از نفوذ حشرات جلوگیری شود.
کاهش نور: خرچسونه‌ها به نور فراوان جذب می‌شوند. بنابراین، تلاش کنید نور بیرونی را به حداقل برسانید. می‌توانید از پرده‌ها و روکش‌های مناسب استفاده کنید تا نور داخل خانه به بیرون نریزد و جذابیت کاهش یابد.
حفظ بهداشت و تمیزی: حفظ نظافت خانه و کاهش منابع غذایی موجود در داخل آن می‌تواند جذابیت خانه را برای خرچسونه‌ها کاهش دهد. مطمئن شوید که روزانه زباله را دور بیندازید و از ذخیره غذا در محل‌های مناسب و محکم استفاده کنید.
در صورتی که با وجود اقدامات فوق هنوز خرچسونه‌ها در خانه شما وجود دارند و آفات از کنترل شما خارج شده‌اند، می‌توانید از حشره کش و همینطور خدمات شرکت‌های مبارزه با آفات حرفه‌ای استفاده کنید. این شرکت‌ها تجربه و تخصص لازم را برای کنترل و از بین بردن آفات مختلف دارند.
تکثیر خرچسونه
تکثیر خرچسونه یک روند جالب و جذاب در زندگی این حشره‌هاست. سن های بد بو، در فصل پاییز، در قسمت زیرین برگ‌های درختان تخمگذاری می‌کنند. آنها تخم‌های خود را به صورت خوشه‌ای روی سطح برگ‌ها قرار می‌دهند. هر ماده خرچسونه در هر دوره تخمگذاری میان ۲۰ تا ۳۰ تخم می‌گذارد. علاوه بر تعداد تخم‌ها، سن های بدبو در انتخاب رنگ تخم‌ها نیز بسیار دقیق هستند. آنها تخم‌هایی با رنگ تیره یا روشن بر روی سطح برگ‌ها قرار می‌دهند، که این انتخاب بر اساس میزان نوری است که از سطح برگ‌ها منعکس می‌شود. تخم‌هایی با رنگ تیره، بهترین حفاظت را در برابر پرتوهای فرابنفش فراهم می‌کنند.
در مرحله بعدی، نیمف های سن بدبو آماده خروج از آنها می‌شوند. در این مرحله، تخم‌ها شبیه به صورتکی خندان به نظر می‌رسند و دو نقطه قرمز که در این مرحله دیده می‌شوند، چشم‌های مرکب نیمف هستند. هر تخم نزدیک به یک میلیمتر قطر دارد.
بعد از خروج از تخم، نیمف‌ها به شکلی کوچک و شبیه به حشرات بالغ ظاهر می‌شوند. طی یک ماه و پس از پنج بار پوست‌اندازی، به حشرات بالغ تبدیل می‌شوند. در آخرین مرحله پوست‌اندازی، سن‌های بدبو بال درآورده و اندازه آنها دیگر بزرگ‌تر نمی‌شود. به واسطه اینکه سن بدبو به شکل یک حشره بالغ مینیاتوری از تخم خارج می‌شود و تنها سه مرحله اصلی رشد (تخم، نیمف، بلوغ) را تجربه می‌کند، این فرآیند به عنوان یک دگردیسی ناقص شناخته می‌شود. این فرایند تمایز قائل است با دگردیسی کامل که بیشتر حشرات نظیر مگس‌های میوه و پروانه‌ها آن را طی می‌کنند و شامل مراحل تخمگذاری، لارو، شفیره و بلوغ می‌شود.
سوالات متداول
اگر خرچسونه انسان را گاز بگیرد چه می‌شود؟ اگر یک خرچسونه شما را نیش بزند، معمولاً شما در محل تماس تورم، قرمزی و درد خواهید داشت. در اکثر موارد، این علائم ملایم هستند و خودبخود بهبود می‌یابند. اما در صورت واکنش آلرژیک شدید مانند تنگی نفس شدید یا تورم شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.
چرا نیش خرچسونه مضر نیست؟ خرچسونه‌ها قادر به سوراخ کردن، نیش زدن یا گاز گرفتن پوست انسان نیستند. ساختار دهان آنها برای جذب مایعات و مواد غذایی خود طراحی شده است.
