نيش حشرات موذی مانند کک و سآس تختخوابی میتواند آزاردهنده باشد. با اینکه هر دو باعث خارش و ناراحتی میشوند، تفاوتهایی در ظاهر گزش، الگوی آن، محل گزش، زمان گزش و حتی ظاهر و رفتار خود حشره وجود دارد که میتواند به شناسایی آنها کمک کند. در ادامه به فرق گزش کک با ساس میپردازیم.
ظاهر گزش
گزش کک معمولاً کوچکتر و قرمز روشنتر است. این گزشها میتوانند به صورت یک یا چند برآمدگی قرمز رنگ همراه با خارش و گاهی درد روی پوست ظاهر شوند. در مرکز برآمدگی ممکن است سوراخ بسیار ریزی دیده شود. برخی افراد واکنشهای پوستی شدیدتری نسبت به گزش کک نشان میدهند که میتواند منجر به ورم شدید و جوشهای خارشزا یا کهیر شود. در عکس زیر نمونه ای از گزش کک را مشاهده میکنید:
گزش ساس کمی بزرگتر از گزش کک است و به رنگ قرمز مایل به قهوهای است، اما به اندازه گزش کک قرمز روشن نیست. این گزشها به صورت عارضههای کوچک، گرد و قرمز رنگ ظاهر میشوند که از جای نیش پشه برجستهتر هستند. گزش ساس نیز میتواند باعث خارش، قرمزی، التهاب، حساسیت و در برخی موارد واکنشهای آلرژیک شدید شود. لازم به ذکر است که واکنش افراد به گزش ساس و کک متفاوت است و همه یکسان واکنش نشان نمیدهند. در عکس زیر نمونه ای از گزش ساس را مشاهده میکنید:
الگوی گزش
گزش ککها اغلب به صورت سه برآمدگی کوچک در کنار هم یا به قدری نزدیک به هم ظاهر میشوند که الگوهای خاصی را ایجاد میکنند. همچنین ممکن است به صورت گروهی یا خوشهای از ۲ یا ۳ گزش دیده شوند.
گزش ساس اغلب به صورت خطی و پشت سر هم در یک راستا اتفاق میافتد. مهمترین مشخصه گزش ساس، ترکیب خطی یا منحنی سه نقطه روی بدن است که به آن “صبح، ظهر و شب” میگویند.
اگر میخواهید درباره جای نیش ساس بیشتر بدانید به این مقاله مراجعه کنید.
محل گزش
گزش کک اغلب در نواحی پاها، مچ پا و پایین پا رخ میدهد، زیرا این حشرات میتوانند تا حدود زانو و ساق پا بپرند. همچنین در چینهای بدن مانند آرنج، خط کمر، کشاله ران و پشت زانوها نیز دیده میشود.
گزش ساس میتواند در تمامی نقاط بدن اتفاق بیفتد، اما بیشتر در نواحیای از بدن که هنگام خواب بدون پوشش لباس هستند، مانند صورت، گردن، دستها، بازوها، شانهها و پاها، رخ میدهد.
زمان و احساس گزش
ساسها اغلب شبانه فعالیت میکنند و از خون میزبان خود تغذیه میکنند. آنها ماده بیحسکننده و ضد انعقاد تزریق میکنند، بنابراین نیش آنها در لحظه احساس نمیشود و علائم گزش معمولاً ۱ تا ۲۴ ساعت بعد ظاهر میشوند.
نیش کک میتواند با احساس سوزش شدیدی همراه باشد.
اگر دنبال راه ساده برای از بین بردن ساس هستید به این مقاله مراجعه کنید.
ظاهر حشره
ساسهای بالغ بدنی پهن و تخممرغی شکل دارند و اندازهشان تقریباً ۴ تا ۷ میلیمتر است. رنگ آنها قهوهای مایل به قرمز است و پس از تغذیه از خون به رنگ قرمز تیرهتر درمیآیند. ساس بدنی صاف و تخت دارد.
ککها بسیار کوچکتر از ساسها هستند و اندازهای حدود ۱.۵ تا ۳.۳ میلیمتر دارند. بدن آنها به شکل بیضی و عمودی (فشرده شده از طرفین) است که به آنها کمک میکند در میان مو و پرز حرکت کنند. رنگ آنها معمولاً قهوهای یا سیاه است. کک بدنی بلند و باریک و پاهای عقبی کشیده دارد.
برای کسب اطلاعات درباره از بین بردن حشره کک به این مقاله مراجعه کنید.
حرکت
ساسها قابلیت پرواز و جهش ندارند و تنها به آرامی میخزند و حرکت میکنند.
ککها به دلیل پاهای بسیار قوی قابلیت جهش دارند. این تفاوت در نحوه حرکت میتواند یکی از محسوسترین روشهای شناسایی کک از ساس باشد، زمانی که حشرات قابل مشاهده هستند. ککها میتوانند تا ۲۰۰ برابر طول بدن خود بپرند.
ترجیح میزبان
ساسها انسان را به عنوان میزبان ترجیح میدهند و در صورت نزدیکی به انسان، به ندرت از خون حیوانات تغذیه میکنند.
ککها خون گرم حیوانات از جمله سگ و گربه را ترجیح میدهند، اما در صورت لزوم و نیاز به تغذیه، از خون انسان نیز تغذیه میکنند.
محل زندگی و تخمگذاری
ساسها بیشتر در محلهای خواب انسان مانند تختخوابها، ملافهها، درزها و شکافها و مبلمان مخفی میشوند. آنها تخمهای خود را در شکافها و درزهای محلهای خواب میگذارند. تخمریزی در محیط داخلی خانه اتفاق میافتد و تخمها به راحتی دیده نمیشوند.
ککها معمولاً روی بدن حیوانات خانگی مانند سگ و گربه زندگی میکنند. آنها تخمهای خود را روی بدن میزبان میگذارند، اما این تخمها به زمین یا سطوح مختلف (مانند فرش یا ملافهها) میافتند و در محیط اطراف رشد میکنند.
سخن پایانی
شناسایی ساس و کک تنها از روی شکل گزشی که روی سطح بدن میزبان ایجاد میکنند، روشی دقیق و اصولی نیست. از آنجایی که واکنش پوست هر فرد نسبت به گزش متفاوت است و برخی افراد اصلاً جای گزش را نشان نمیدهند، قابلیت شناسایی ساس و کک از طریق جای گزش امکانپذیر نیست. داشتن اطلاعات کافی در مورد حشرات گزنده به تشخیص درست و مبارزه اصولی کمک میکند. در صورت مشکوک بودن به وجود ساس یا کک، توصیه میشود با کارشناسان متخصص تماس بگیرید.
برای خرید دستگاه دفع ساس و کک کش برقی به فروشگاه ما مراجعه کنید.
سوالات متداول
۱.آیا ساسها و ککها خطرناک هستند؟
ساسها بیشتر آزاردهنده هستند تا خطرناک، هرچند میتوانند باعث خارش شدید، التهاب، و در افراد حساس، واکنشهای آلرژیک شوند که در برخی موارد نیاز به مراقبت پزشکی دارد. خاراندن محل گزش میتواند منجر به عفونتهای باکتریایی ثانویه شود. آلودگی به ساس میتواند اثرات منفی روانی مانند استرس، اضطراب، افسردگی و بیخوابی ایجاد کند. اگرچه ساسها عامل بیش از ۴۰ بیماری انسانی شناخته شدهاند، اما ساسهای بالغ و بچه ساسها به طور کلی خطرناک تلقی نمیشوند و مستقیماً باعث مرگ و میر انسانی نمیشوند.
ککها نیز معمولاً فقط یک آفت موذی هستند و گزش آنها در اغلب موارد بیخطر است و طی چند ساعت یا چند روز بهبود مییابد. با این حال، خاراندن میتواند منجر به عفونت شود. همچنین، برخی گونههای کک در نقاطی از جهان میتوانند باکتریهایی را منتقل کنند که باعث بیماریهای جدی مانند تیفوس و طاعون میشوند، هرچند این موارد نادر هستند. ککها همچنین میتوانند باعث انتقال انگلهایی مانند کرم کدو شوند.
۲.چگونه میتوان آلودگی به ساس یا کک را در خانه از بین برد؟
از بین بردن کامل ساسها و ککها در خانه یک عملیات تخصصی است که اغلب نیاز به کمک کارشناسان مبارزه با آفات دارد. روشهای مختلفی برای از بین بردن ساس وجود دارد از جمله شستشوی لباسها و ملحفهها با آب داغ، استفاده از گرما یا سرما، تعویض یا پوشاندن تشکها، استفاده از تلهها، مواد شیمیایی و سمپاشی تخصصی. برای از بین بردن تخم ساس نیز که به شستشو با آب سرد مقاوم است، استفاده از بالاترین دمای ماشین لباسشویی یا خشک کن توصیه میشود. در صورت آلودگی شدید به ساس، سمپاشی کل خانه برای ریشهکن کردن قطعی ضروری است.
برای از بین بردن ککها نیز جاروبرقی کشیدن منظم (که میتواند تا ۹۶ درصد ککهای بالغ را از بین ببرد) و سمپاشی محیط مؤثر است. درمان حیوانات خانگی آلوده توسط دامپزشک با داروهای ضد کک، درمان موضعی یا شامپو نیز بخش مهمی از مبارزه با آلودگی به کک است.
۳.بهترین روشهای پیشگیری از ورود ساس و کک به خانه چیست؟
برای پیشگیری از ورود ساس به خانه، تمیزکاری و شستشوی منظم ملحفهها، پتوها، فرشها و مبلمان بسیار مهم است، زیرا ساسها در پرزهای این وسایل پنهان میشوند. بازرسی دورهای قسمتهای پنهان منزل، به خصوص در اطراف محلهای خواب، میتواند به تشخیص زودهنگام آلودگی کمک کند. عدم اشتراک وسایل شخصی، به خصوص لباسها، هنگام مسافرت یا حضور در مکانهای عمومی نیز توصیه میشود. هنگام خرید وسایل کارکرده مانند فرش و مبل، باید از تمیزی آنها و عدم وجود ساس اطمینان حاصل کرد.
برای پیشگیری از نیش کک، مراقبت از حیوانات خانگی بسیار مهم است زیرا آنها میزبان اصلی کک هستند. شستشوی هفتگی محل خواب حیوانات و جارو کشیدن فرش و مبلمان میتواند به از بین بردن تخم و لارو کک کمک کند. استفاده از شامپو و داروهای ضد کک برای حیوانات خانگی و مراجعه منظم به دامپزشک نیز توصیه میشود. در صورت وجود حیوانات خانگی، باید مراقب باشید که کیسه جاروبرقی را سریعاً خالی کرده و در فضای باز تکان دهید تا ککها و تخمهایشان کشته شوند.
۴.ساسها و ککها چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟
ساسها و ککها هر دو حشرات انگلی و خونخوار هستند، اما تفاوتهای مشخصی دارند. ساسهای بالغ بدنی پهن، تخممرغی شکل و به رنگ قهوهای مایل به قرمز دارند و اندازهشان حدود ۴ تا ۵ میلیمتر است. آنها پس از تغذیه از خون تیرهتر میشوند. ساسها نمیتوانند بپرند یا پرواز کنند و معمولاً در محلهای خواب انسان مانند تختخواب، ملافهها و مبلمان مخفی میشوند. تخمهای ساس در شکافها و درزهای محل خواب گذاشته میشود و به راحتی دیده نمیشود.
در مقابل، ککها بسیار کوچکتر هستند و اندازهای حدود ۱.۵ تا ۳.۳ میلیمتر دارند. بدن آنها بیضی و عمودی فشرده شده است که به آنها کمک میکند در میان مو و پرز حرکت کنند. رنگ آنها معمولاً قهوهای یا سیاه است. ککها توانایی بالایی در پریدن دارند و معمولاً روی بدن حیوانات خانگی مانند سگ و گربه زندگی میکنند، هرچند میتوانند انسان را نیز نیش بزنند. تخمهای کک روی بدن میزبان گذاشته میشود اما به زمین یا سطوح دیگر میافتند و در محیط اطراف رشد میکنند.