در این مقاله، قصد داریم انواع مارماهی ها را معرفی کنیم و ویژگی‌های آنها را بررسی کنیم. مارماهی‌ها یکی از موجودات جالب در دنیای حیوانات هستند که در اکوسیستم‌های آبی مختلف زندگی می‌کنند. در این راهنما، به انواع مارماهی‌های آب شیرین و شور، تفاوت‌های آنها، و نحوه نگهداری مارماهی‌ها پرداخته خواهد شد.
برای خرید دستگاه دفع مار به فروشگاه ما مراجعه کنید.
مارماهی چیست
مارماهی‌ها به عنوان جانوران دریایی طبقه‌بندی می‌شوند و حدود ۸۰۰ گونه مختلف دارند که به ۲۰ خانواده و ۱۱۱ سرده تقسیم می‌شوند. آنها معمولا بلندتر و صاف‌تر از مارها هستند و در آب بیشتر شبیه یک نوار دیده می‌شوند. سر آنها بلندتر و تیزتر است و باله‌هایی دارند که مارهای دریایی ندارند. مارماهی‌ها در آب با آبشش‌ها و باله‌های خود تنفس می‌کنند و در محیط‌های آب شیرین و دریایی زندگی می‌کنند. رژیم غذایی آنها گوشت‌خواری است و برخی از گونه‌ها مانند مارماهی موری در شکاف‌های سنگی کمین کرده و به طعمه حمله می‌کنند. تولید مثل آنها به صورت هرمافرودیت است، اما بعد از بلوغ به نر یا ماده تبدیل می‌شوند. همچنین، لاروهای مارماهی‌ها به عنوان طعمه در ماهیگیری تجارتی استفاده می‌شوند.
تفاوت‌های اصلی بین مارماهی و مارهای دریایی
طبقه‌بندی زیستی
مارهای دریایی گونه‌ای از خزندگان هستند، در حالی که مارماهی‌ها در واقع ماهی هستند. مارماهی‌های الکتریکی نیز با وجود نامشان، گونه‌ای از مارماهی‌ها نیستند و از نظر علمی بیشتر به گربه‌ماهی‌ها نزدیک هستند. این گونه‌ها به عنوان ماهی‌های غیرعادی شناخته می‌شوند.
زیستگاه
مارهای دریایی تنها در محیط‌های دریایی زندگی می‌کنند و بیشتر در مناطقی مانند صخره‌های مرجانی یافت می‌شوند. اما مارماهی‌ها هم در محیط‌های دریایی و هم در محیط‌های آب شیرین زندگی می‌کنند. مارماهی‌های الکتریکی عمدتاً در آب‌های شیرین زندگی می‌کنند و بومی حوضه‌های رود آمازون و رود اورینوکو هستند. مارماهی‌های بدون آرواره در دریا زندگی کرده و در آب‌های شیرین تولید مثل می‌کنند.
تنفس
مارهای دریایی به دلیل داشتن ریه، باید به سطح آب بازگردند تا تنفس کنند. در حالی که مارماهی‌ها در زیر آب با استفاده از آبشش‌ها و باله‌های خود تنفس می‌کنند و به همین دلیل نمی‌توانند خارج از آب زنده بمانند. مارماهی‌های الکتریکی نیز به طور معمول هر ۱۰ دقیقه یک‌بار به سطح آب می‌آیند تا هوا تنفس کنند و پس از آن دوباره به کف رودخانه باز می‌گردند. برخلاف ماهی‌ها، مارماهی‌های الکتریکی آبشش ندارند.
ظاهر فیزیکی
شکل بدن: مارهای دریایی در آب اغلب شبیه طناب‌های شناور به نظر می‌رسند، در حالی که مارماهی‌ها بیشتر به شکل نوار هستند. بدن مارها معمولاً استوانه‌ای است، در حالی که بدن مارماهی‌ها به‌طور عمودی صاف‌تر است و معمولاً طولانی‌تر و باریک‌تر از مارها هستند. مارماهی‌های الکتریکی بدن دراز و استوانه‌ای دارند.
دم و باله: انتهای دم مار به‌طور معمول به شکل پارو است که به مار کمک می‌کند تا در آب شنا کند. اما مارماهی‌ها باله دارند، در حالی که مارهای دریایی فاقد باله هستند. این باله‌ها معمولاً در امتداد بدن قرار دارند. مارماهی‌های الکتریکی زائده‌هایی به شکل پاروهای کوچک در دو طرف بدنشان دارند.
سر: سر مار ممکن است بسته به گونه، ظاهر صاف‌تری داشته باشد، در حالی که سر مارماهی‌ها بلندتر و تیزتر است. سر مارماهی‌های الکتریکی معمولاً تخت است.
فلس: هر دو موجود فلس دارند، اما فلس‌های مار بسیار واضح‌تر از فلس‌های مارماهی‌ها هستند. فلس‌های مارماهی کوچکتر و نرم‌تر هستند و ظاهر متفاوتی به آنها می‌دهند. بدن مارماهی‌های الکتریکی با تعداد زیادی پولک پوشیده شده است.
خطر و سم
مهم‌ترین تفاوت بین مارماهی‌ها و مارهای دریایی برای انسان، میزان خطرناک بودن آنهاست. مارهای دریایی معمولاً سمی هستند و زهر آنها می‌تواند از خفیف تا کشنده متغیر باشد. اما مارماهی‌ها سمی نیستند. مارماهی‌های الکتریکی هم سمی نیستند، اما قادرند شوک‌های الکتریکی بسیار قوی تولید کنند (تا ۶۰۰ یا ۸۶۰ ولت) که می‌تواند جانوران را بی‌حس یا از حمله منصرف کند. تماس با آنها می‌تواند باعث اختلال موقت در سیستم تنفسی یا قلبی شود و خطر غرق شدن به همراه داشته باشد.
تولید برق
مارماهی‌های الکتریکی توانایی تولید ضربان‌های الکتریکی منحصر به فرد دارند که مشابه عملکرد باتری است. بدن آنها شامل حدود ۶۰۰۰ سلول تخصصی به نام الکتروسیت است که مانند باتری‌های کوچک انرژی الکتریکی ذخیره می‌کنند. این توانایی درک ما از الکتریسیته را تحت تأثیر قرار داده است. تعداد کمی از حیوانات، مانند گربه‌ماهی و پرتو الکتریکی، توانایی تولید برق دارند، همچنین برخی پستانداران قادر به دریافت الکتریسیته هستند.
مارماهی برقی
مارماهی برقی یک موجود آبزی خاص است که تفاوت‌های قابل توجهی با مارهای واقعی و حتی مارماهی‌های معمول دارد:
طبقه‌بندی زیستی
برخلاف نامش، مارماهی برقی در واقع نوعی ماهی است و جزء مارماهی‌ها محسوب نمی‌شود. از نظر علمی، طبقه‌بندی آن بیشتر به گربه‌ماهی‌ها نزدیک است. این موجود به عنوان یک گونه غیرعادی از ماهی شناخته می‌شود و از رده پرتوبالگان، راسته کاردماهی‌سانان (Gymnotiformes) و خانواده کاردماهیان پشت‌برهنه است.
زیستگاه
مارماهی‌های برقی در آب‌های شیرین زندگی می‌کنند. آنها بومی حوضه رود آمازون و رود اورینوکو و نواحی اطراف آنها هستند. این ماهی‌ها ترجیح می‌دهند در کف گل‌آلود آب‌های آرام زندگی کنند.
تنفس
برخلاف بیشتر ماهی‌ها که با آبشش تنفس می‌کنند، مارماهی‌های برقی هوا تنفس می‌کنند. آنها باید برای این کار تقریباً هر ۱۰ دقیقه یک‌بار به سطح آب بیایند تا هوا را ببلعند.
ظاهر فیزیکی
مارماهی‌های برقی بدنی دراز، کشیده و استوانه‌ای شکل دارند. بدنشان با تعدادی پولک پوشیده شده است. سر آنها تخت است و رنگ بدنشان سبز مایل به خاکستری است که در قسمت‌های زیرین به زردی می‌گراید. طول آنها می‌تواند به بیش از ۲ متر و وزنشان به ۲۰ کیلوگرم برسد، اگرچه طول اکثر آنها از یک متر تجاوز نمی‌کند. منابع اشاره می‌کنند که ظاهر زیبایی ندارند.
تولید برق
این موجودات دارای سه جفت اندام شکمی هستند که برق تولید می‌کنند. بدن آنها شامل اندام‌های تخصصی با حدود ۶۰۰۰ سلول تخصصی به نام الکتروسیت است که مانند باتری‌های کوچک انرژی الکتریکی را ذخیره می‌کند. در هنگام حمله به طعمه یا احساس خطر، این انرژی الکتریکی ذخیره شده به صورت همزمان تخلیه شده و شوک الکتریکی قوی ایجاد می‌کند. آنها قادرند شوک‌های الکتریکی با ولتاژ بالا تولید کنند: منابع ولتاژهای ۶۰۰ ولت، ۸۰۰ ولت یا ۸۶۰ ولت را ذکر کرده‌اند، با جریان حدود یک آمپر. این توانایی برای شکار (بیهوش کردن طعمه‌هایی مانند ماهی‌های کوچک) و دفاع از خود استفاده می‌شود. مارماهی‌های جوان‌تر ولتاژهای کمتری (حدود ۱۰۰ ولت) تولید می‌کنند.
خطر برای انسان
مارماهی‌های برقی سمی نیستند. اما شوک الکتریکی آنها می‌تواند قوی باشد. اگرچه احتمال مرگ ناشی از برق‌گرفتگی در تماس با آنها کم است، اما شوک می‌تواند باعث اختلال موقت در سیستم تنفسی یا قلبی فرد شده و خطر غرق شدن را به خصوص در آب‌های کم‌عمق به دنبال داشته باشد. این مقدار جریان می‌تواند هر جانوری را بی‌حس یا از حمله منصرف کند.
سایر توانایی‌ها
مارماهی‌های برقی بینایی ضعیفی دارند، اما برای تشخیص اطراف خود از جریان الکتریکی ضعیفی (کمتر از ۱۰ ولت) استفاده می‌کنند که مانند رادار عمل می‌کند و برای مشاهده‌ی اطراف و ارتباط با دیگر مارماهی‌ها به کار می‌رود. آنها همچنین قادرند از آب به بیرون بپرند و تخلیه‌ی الکتریکی را خارج از آب نیز انجام دهند.
گونه‌های مارماهی
مارماهی بزرگ آب شور (Large Saltwater Eel)
این نوع مارماهی‌ها معمولاً در آب‌های شور و در نزدیکی سواحل صخره‌ای و مناطق مرجانی زندگی می‌کنند. ویژگی‌های بارز آنها شامل عضلات قدرتمند و آرواره‌های تیز است که آنها را به شکارچیان ماهر تبدیل می‌کند. این مارماهی‌ها به صورت شبانه به شکار کف دریا می‌پردازند و در طول روز در شکاف‌های سنگی پنهان می‌شوند. آنها توانایی بالایی در شنا دارند و برای به دام انداختن ماهی‌ها و بی‌مهرگان در محیط‌های سخت و پر از صخره، از دندان‌های تیز خود استفاده می‌کنند. برخی از انواع مارماهی‌های بزرگ آب شور می‌توانند به طول ۲ متر نیز برسند و به دلیل قدرت بالای عضلاتشان، شکارهایی بزرگتر از خود را نیز قادر به شکار هستند.
مارماهی شنی (Sand Eel)
مارماهی‌های شنی در بستر دریا، در عمق کم و در لایه‌های ماسه‌ای زندگی می‌کنند. این ماهی‌ها بیشتر در مناطقی یافت می‌شوند که پرندگان ماهی‌خوار به راحتی می‌توانند آنها را شکار کنند. بدن باریک و کشیده آنها به آنها کمک می‌کند تا به سرعت خود را در زیر ماسه دفن کنند و از شکارچیان فرار کنند. این ماهی‌ها نقش مهمی در زنجیره غذایی دریا ایفا می‌کنند و به دلیل حضور در رژیم غذایی پرندگان ماهی‌خوار، جزو منابع غذایی اصلی برای آنها محسوب می‌شوند. متاسفانه به دلیل صید بی‌رویه، جمعیت مارماهی‌های شنی در برخی مناطق کاهش یافته و تهدیدی برای اکوسیستم دریا به شمار می‌آید.
مارماهی موری (Moray Eel)
مارماهی‌های موری به دلیل بدن دراز و انعطاف‌پذیر و همچنین رنگ‌های جذاب و الگوهای پیچیده‌ای که دارند، از مشهورترین و شناخته‌شده‌ترین مارماهی‌ها هستند. آنها در صخره‌های مرجانی و شکاف‌های دریایی زندگی می‌کنند و به عنوان شکارچیان کمین‌کننده در کمین طعمه‌های خود می‌نشینند. این مارماهی‌ها به دلیل ویژگی‌های فیزیکی خود قادرند به راحتی در شکاف‌های تنگ پنهان شوند و در موقع مناسب به شکار بپردازند. دندان‌های تیز و خمیده آنها به شکار طعمه‌های کوچک مانند ماهی‌ها و بی‌مهرگان کمک می‌کند. مارماهی‌های موری قادرند با قدرت خود طعمه‌های خود را به داخل شکاف‌های مرجانی بکشند و از خطرات احتمالی فرار کنند. آنها می‌توانند به طول ۱.۵ متر و حتی بیشتر برسند.
مارماهی پلنگی (Leopard Eel)
مارماهی‌های پلنگی به دلیل داشتن طرح‌ها و الگوهای رنگی مشابه با پوست پلنگ، ظاهری بسیار خاص دارند. این مارماهی‌ها معمولاً در مناطق مرجانی و صخره‌ای زندگی می‌کنند و در این محیط‌ها به خوبی استتار می‌کنند. آنها به شکلی شبانه به شکار می‌پردازند و بیشتر از بی‌مهرگان کوچک و ماهیان کم‌وزن تغذیه می‌کنند. مارماهی‌های پلنگی معمولاً از دندان‌های کوچک و تیز خود برای شکار استفاده می‌کنند و به دلیل رنگ‌های خاصی که دارند، در میان دیگر ماهی‌ها به راحتی شناسایی می‌شوند. این گونه‌ها به عنوان یک گزینه جذاب برای آکواریوم‌ها شناخته می‌شوند، اما به دلیل نیاز به فضای بزرگ و شرایط خاص نگهداری، باید در آکواریوم‌هایی با فضای مناسب نگهداری شوند تا رشد و رفتار طبیعی خود را حفظ کنند.
نتیجه گیری
در این مقاله، انواع مارماهی ها را بررسی کردیم و تفاوت‌ها و ویژگی‌های آنها را به‌طور کامل توضیح دادیم. اگر قصد نگهداری مارماهی در خانه را دارید، مطمئناً باید به نیازهای خاص آنها توجه کنید. امیدواریم که این مقاله به شما کمک کرده باشد تا اطلاعات بیشتری درباره این موجودات جالب به دست آورید.
برای خرید دستگاه دفع حشرات به فروشگاه ما مراجعه کنید.
سوالات متداول
۱.مارماهی‌ها چه ویژگی‌های خاصی دارند؟
مارماهی‌ها دارای بدن کشیده و مقطع دایره‌ای هستند که به آنها این امکان را می‌دهد که به‌طور مؤثری در آب حرکت کنند. آنها معمولاً برای جابجایی از امواج دریا یا جریان رودخانه‌ها استفاده می‌کنند. این ویژگی به آنها کمک می‌کند تا در محیط‌های آبی مختلف به راحتی حرکت کرده و به جستجوی غذا بپردازند.
۲.تفاوت مارماهی‌های آب شیرین و شور چیست؟
تفاوت اصلی میان مارماهی‌های آب شیرین و شور در شرایط زیستی و فیزیولوژیکی آنهاست. مارماهی‌های آب شیرین به شرایط کمتری از شوری نیاز دارند و قادر به تحمل آب با شوری پایین هستند، در حالی که مارماهی‌های آب شور برای بقا نیازمند محیط‌های با شوری بالا هستند. این تفاوت‌ها در نحوه زندگی و سازگاری هر نوع مارماهی با محیط‌های مختلف تأثیرگذار است.
