جرب یا گال یک عارضه پوستی آزاردهنده و به شدت مسری است که می‌تواند افراد را از هر سن و با هر شرایط زندگی درگیر کند. این بیماری توسط کنه کوچکی به نام سارکوپتس اسکیبی ایجاد می‌شود که با ورود به لایه سطحی پوست، خارش شدید و لکه‌های قرمز ایجاد می‌کند. جرب از طریق تماس نزدیک پوستی به‌راحتی منتقل می‌شود و به همین دلیل افرادی که با بیمار در تماس بوده‌اند نیز باید هم‌زمان تحت درمان قرار گیرند. در این مقاله، به بررسی جرب و عوامل ایجادکننده آن می‌پردازیم و سپس علائم و راه‌های انتقال آن را توضیح خواهیم کرد. با ما در ادامه همراه باشید تا با جرب بیشتر آشنا شوید.
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید بهترین دستگاه پشه کش برقی به پارسیان دافع مراجعه کنید.
گال
جرب یا گال یک بیماری پوستی مسری و آزاردهنده است که توسط نوعی انگل بسیار کوچک و غیرقابل مشاهده به نام سارکوپتس اسکابئی به وجود می‌آید. این انگل به لایه‌های سطحی پوست نفوذ می‌کند و با ایجاد تونل‌های میکروسکوپی، محلی برای زیست و تخم‌ریزی خود فراهم می‌آورد. فعالیت این کنه‌ها در زیر پوست منجر به خارش شدید، به‌ویژه در شب، و بروز لکه‌ها، جوش‌های کوچک، و تاول‌های ریز بر روی پوست می‌شود که اغلب به رنگ قرمز یا صورتی هستند. نواحی حساس مانند مچ دست، بین انگشتان، آرنج‌ها، زیر بغل و بخش‌هایی از بدن که پوست نازکی دارند، بیشتر در معرض آسیب قرار می‌گیرند.
جرب از طریق تماس نزدیک پوستی به‌سادگی منتقل می‌شود و استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند لباس، ملافه و حوله نیز می‌تواند عاملی برای انتقال بیماری باشد. به دلیل سرعت بالای سرایت، در صورت ابتلای یک فرد، معمولاً تمام افرادی که با او در تماس بوده‌اند باید به‌طور هم‌زمان تحت درمان قرار گیرند. برای درمان جرب، پزشکان کرم‌ها و لوسیون‌های خاصی تجویز می‌کنند که برای از بین بردن انگل‌ها و تسکین علائم استفاده می‌شود.
انواع جرب
انواع جرب یا گال را می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد که هرکدام میزبان و ویژگی‌های خاصی دارند. این انگل‌ها در انسان‌ها و حیوانات مختلفی دیده می‌شوند.
Sarcoptes scabiei var. hominis
این نوع از جرب عامل اصلی بیماری گال در انسان‌ها است. این انگل وارد پوست شده و با ایجاد تونل‌های میکروسکوپی، خارش شدید، التهاب و بثورات قرمز رنگ به‌ویژه در شب به وجود می‌آورد. انتقال آن از طریق تماس نزدیک با پوست فرد آلوده یا استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند لباس و ملحفه صورت می‌گیرد.
Sarcoptes scabiei var. canis
این نوع از جرب بیشتر در سگ‌ها مشاهده می‌شود و به “گال سگ” معروف است. اگرچه به انسان نیز منتقل می‌شود، اما علائم آن در انسان‌ها خفیف‌تر بوده و ممکن است به صورت خارش ظاهر شود. سگ‌های مبتلا به این نوع جرب معمولاً دچار خارش شدید و ریزش مو می‌شوند.
Notoedres cati
این نوع از جرب به‌ویژه در گربه‌ها شایع است. اگر گربه‌ای مبتلا باشد و با انسان تماس داشته باشد، ممکن است به انسان نیز منتقل شود؛ اما معمولاً محدود به مناطقی از پوست است که تماس مستقیم با گربه داشته‌اند و علائم کمتری ایجاد می‌کند.
Psoroptes spp
این نوع جرب بیشتر در حیوانات اهلی مانند گوسفندان، خرگوش‌ها و برخی دام‌های دیگر دیده می‌شود. اگرچه به ندرت در انسان‌ها علائم ایجاد می‌کند، اما می‌تواند باعث خارش و التهاب شود. حیوانات مبتلا به این نوع جرب اغلب دچار زخم‌های پوستی و خارش شدید می‌شوند.
انواع آلودگی به گال
آلودگی به گال می‌تواند به صورت‌های مختلفی بروز کند، این انواع آلودگی شامل موارد زیر هستند:
گال معمولی
این نوع شایع‌ترین فرم آلودگی به گال است و معمولاً باعث خارش شدید در نواحی مختلفی از بدن مانند دست‌ها، مچ‌ها و شکم می‌شود. در این حالت، صورت و پوست سر معمولاً درگیر نمی‌شود. این نوع آلودگی معمولاً از طریق تماس نزدیک با فرد مبتلا یا اشتراک وسایل شخصی منتقل می‌شود و می‌تواند به سرعت در بین افراد در مکان‌های پرجمعیت، مانند مهدکودک‌ها و مدارس، گسترش یابد.
گال گره‌ای یا ندولار
این نوع گال با ایجاد برجستگی‌های خارش‌دار و التهابی همراه است که معمولاً در نواحی حساس مانند زیر بغل، ناحیه تناسلی و پشت زانوها بروز می‌کند. این برجستگی‌ها می‌توانند به شدت خارش‌آور باشند و به دلیل التهاب، ممکن است در مواردی عفونت‌های ثانویه‌ای نیز ایجاد کنند.
گال پوسته‌دار
این نوع خاص از گال خطرناک بیشتر در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، مانند سالمندان و بیماران مبتلا به HIV رخ می‌دهد. گال پوسته‌دار با ایجاد پوسته‌های ضخیم و خاکستری رنگ مشخص می‌شود که حاوی تعداد زیادی کنه است. این نوع آلودگی به دلیل تجمع بالای کنه‌ها به‌شدت مسری است و می‌تواند منجر به شیوع سریع بیماری در محیط‌های نزدیک به هم شود.
جهت کسب اطلاعات و خرید بهترین دستگاه دفع حشرات همراه با گارانتی و خدمات پس از فروش به پارسیان دافع مراجعه کنید.
طول درمان بیماری گال چقدر است
بیماری جرب یا گال معمولاً با درمان‌های دارویی تجویز شده به سرعت قابل کنترل است. کنه‌های گال می‌توانند به مدت ۱ تا ۲ ماه در بدن کودکان و بزرگسالان زنده بمانند، در حالی که در صورت عدم وجود میزبان، حداکثر تا ۷۲ ساعت زنده خواهند ماند. پس از شروع درمان، ممکن است در اوایل کار، خارش و بثورات پوستی ناشی از گال بدتر شوند، اما به طور کلی انتظار می‌رود که پوست ظرف ۴ هفته بهبود یابد. در صورتی که علائم بیش از این مدت ادامه پیدا کنند، این ممکن است به معنای باقی ماندن کنه‌ها در پوست باشد و در این صورت، درمان ممکن است نیاز به تکرار دو یا سه باره داشته باشد.
آیا انتقال جرب از حیوانات خانگی ممکن است
گال می‌تواند در برخی حیوانات مانند سگ‌ها و گربه‌ها نیز وجود داشته باشد و این حیوانات به نوعی از انگل‌های پوستی مبتلا می‌شوند که به صورت کچلی بروز می‌کند. با این حال، نوع انگل‌های عامل این بیماری در انسان و حیوانات متفاوت است. این بدان معناست که گال حیوانی نمی‌تواند به انسان منتقل شود. وقتی که انگل‌های موجود در حیوانات به انسان تماس پیدا می‌کنند، به دلیل عدم توانایی در تولید مثل و زندگی در پوست انسان، این انگل‌ها بدون ایجاد هر گونه علامتی از بین می‌روند.
درمان جرب
درمان جرب یا گال به هدف از بین بردن کنه‌ها و تخم‌های آن انجام می‌شود و معمولاً شامل استفاده از داروهای موضعی یا خوراکی است که فقط با نسخه پزشک تجویز می‌شوند. از مهم‌ترین داروهای درمانی این بیماری می‌توان به کرم پرمترین، کرم گوگرد و ایورمکتین اشاره کرد. این داروها باید به دقت طبق دستور پزشک مصرف شوند. همچنین، برای تسکین علائم آزاردهنده مانند خارش و التهاب، ممکن است پزشک استفاده از کرم‌های استروئیدی یا آنتی‌هیستامین‌ها را تجویز کند. در مواردی که عفونت ناشی از خاراندن پوست به وجود آمده باشد، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها نیز ممکن است ضروری باشد.
پس از تجویز دارو، لازم است که آن را به طور کامل بر روی تمام نواحی بدن از گردن به پایین مالیده و حداقل ۸ تا ۱۴ ساعت بر روی پوست نگه دارید. ممکن است نیاز به تکرار درمان وجود داشته باشد تا از بین رفتن کامل کنه‌ها و تخم‌های آن‌ها اطمینان حاصل شود. به دلیل مسری بودن این بیماری، پزشک معمولاً درمان را برای همه اعضای خانواده و افرادی که به طور نزدیک با فرد مبتلا در تماس بوده‌اند، توصیه می‌کند.
آمپول برای درمان گال
در مواردی که خارش ناشی از بیماری گال به شدت افزایش یافته و بیمار قادر به تحمل آن نیست، پزشکان ممکن است استفاده از آمپول‌ها را به عنوان گزینه‌ای برای درمان پیشنهاد دهند. این آمپول‌ها می‌توانند شامل کورتیکواستروئیدهایی مانند هیدروکورتیزون باشند که به کاهش التهاب و تسکین خارش کمک می‌کنند. همچنین، اگر بیمار دچار عفونت باکتریایی ناشی از خاراندن پوست شده باشد، تزریق آنتی‌بیوتیک‌ها نیز ممکن است ضروری باشد تا از انتشار عفونت جلوگیری شود.
پماد برای درمان گال
بیماری پوستی گال نیازمند درمان‌های موضعی مؤثری است که به کاهش علائم و از بین بردن کنه‌های عامل آن کمک کند. پمادهای مختلفی برای درمان گال به کار می‌روند. یکی از این پمادها، پرمترین است که با ایجاد اختلال در انتقال سدیم در غشای عصبی کنه‌ها، موجب فلج و مرگ آن‌ها می‌شود. همچنین، بنزیل بنزوات به عنوان یک داروی مؤثر در درمان گال و شپش شناخته می‌شود و به تسکین خارش، که یکی از علائم اصلی این بیماری است، کمک می‌کند. لیندان، که به صورت شامپو و لوسیون در دسترس است، نیز برای از بین بردن گال مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما به دلیل وجود خطر سموم عصبی، استفاده از آن در برخی کشورها محدود شده است. پماد کروتامیتون نیز به کاهش خارش و تحریک ناشی از گزش حشرات کمک می‌کند.
پارسیان دافع
شرکت پارسیان دافع با هدف ارتقاء بهداشت و آسایش مردم، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت تولید دستگاه‌های دفع حشره و حیوانات موذی در ایران شناخته می‌شود. این شرکت با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تیمی متخصص، محصولات خود را با دقت و کیفیتی بالا طراحی کرده است تا نیازهای مشتریان را برآورده کند.
جمع بندی
این بیماری پوستی، ناشی از آلودگی به کنه‌ای میکروسکوپی است که زندگی و تکثیر آن در لایه‌های بالایی پوست باعث بروز علائم آزاردهنده‌ای مانند خارش شدید و بثورات پوستی می‌شود. با وجود اینکه جرب یک مشکل رایج است و می‌تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد، درمان‌های مؤثری وجود دارد که می‌توانند به سرعت این بیماری را کنترل و از بین ببرند. استفاده از کرم‌ها و پمادهای موضعی، داروهای خوراکی و در موارد خاص، آمپول‌های خاص، همگی از روش‌های معمول ضد گال محسوب می‌شوند.
جهت کسب اطلاعات در مورد حشره فرش می‌توانید به پارسیان دافع مراجعه کنید.
سوالات متداول
جرب چیست؟
جرب یک بیماری پوستی مسری است که به‌وسیله کنه‌ای میکروسکوپی ایجاد می‌شود و باعث خارش شدید و بثورات پوستی می‌گردد.
آیا انتقال جرب از حیوانات خانگی ممکن است؟
خیر، جرب حیوانی در انسان پایدار نیست و علائم موقتی ایجاد می‌کند.
